Ethische marketing: 5 voorbeelden van bedrijven met een geweten

We kopen en kiezen steeds meer bewust. De samenleving is de laatste jaren steeds kritischer gaan kijken naar de achterliggende processen en productiemethodes van de grote bedrijven. Er zijn al verschillende schandalen geweest. Zo kun je denken aan de kinderarbeid en slechte werkomstandigheden in de Nike fabrieken in Bangladesh en Taiwan bijvoorbeeld.

Dit soort informatie kan je bedrijf letterlijk de das om doen en daarom dat steeds meer bedrijven zie bezighouden met ethisch werken en ethiek in marketing. Tussen deze twee termen zit een groot verschil. Ethisch werken of ethisch handelen is het daadwerkelijk doen terwijl ethiek in marketing ook nog wel eens beschouwd kan worden als alleen de communicatie, het aankondigen dat je ethisch handelt.

Zodra je kiest voor ethiek in je werkwijze dan moet je weten dat er eigenlijk geen weg terug meer is. Dat heb je kunnen zien aan de Dove campagne. Het is in onze ogen dan ook veel meer dan een marketingstrategie en sijpelt door in de hele organisatiecultuur. Grote bedrijven hebben het voorbeeld inmiddels gegeven en er zijn een aantal goede voorbeelden te vinden. Toch zijn er ook bedrijven die wel zeggen maar niet doen.

Bij Sortlist zijn we van mening dat een goede uitvoering van deze werkwijze je een voordeel geven ten opzichte van je concurrenten en zorgen voor langdurige relaties met je klanten.

In dit artikel

Ethiek in marketing wordt steeds belangrijker

Ethiek in het bedrijfsleven is vaak een gecompliceerd onderwerp. Wat kan wel en wat kan nu net niet? Geld verdienen is nog altijd belangrijk maar ook goede dingen doen is belangrijk voor (de uitstraling van) een bedrijf. Met Millennials die steeds bewuster kiezen voor ethische bedrijven wordt het voor jouw bedrijf dus ook enorm belangrijk om te laten zien dat je ethisch bezig bent. Maar hoe doe je dat precies? Hoe laat je zien dat je als bedrijf een toegevoegde waarde bent en dat het niet alleen maar om geld verdienen draait. Belangrijker is misschien nog wel, hoe toon je dit zonder dat het je jouw omzet, of winst kost?

In dit artikel geven we je een aantal voorbeelden van bedrijven waarbij ethiek hoog in het vaandel staat en die toch winstgevend draaien. Ethische marketing is een essentieel element in de hedendaagse marketing. Duurzaam ondernemen of duurzame producten kunnen de toegevoegde waarde van je bedrijf aantonen maar er zijn meer manieren om dit te tonen. Dat leer je iets verderop in dit artikel.

Wat is ethische marketing?

We zullen zo een aantal voorbeelden en bedrijven noemen die zichtbaar kiezen voor ethische processen. Voor we daar dieper op ingaan willen we je een goed beeld geven van wat ethische marketing dan ook precies is. Het is namelijk geen strategie maar een filosofie die je door het hele bedrijf doorvoert. Eigenlijk klopt de naam ethische marketing ook niet helemaal.

Het is namelijk veel meer dan alleen marketing. Eerlijkheid en betrouwbaarheid staan bovenop, niet alleen bij het adverteren maar ook in de bedrijfsvoering zelf. Het gaat niet alleen om het zakelijk perspectief maar ook om een moreel perspectief.

Marketing en sales afdelingen zoeken vaak het randje op. Daarmee bedoelen we niet dat consumenten worden voorgelogen maar dat er flink overdreven kan worden over de voordelen van bepaalde producten weten we inmiddels allemaal.

Bij ethische marketing gaat het dan ook om eerlijke voorlichting van de consument. Oneerlijke reclame is uit den boze terwijl duurzaam ondernemen juist een toegevoegde waarde is. Dit kun je als bedrijf dan ook naar buiten brengen. Werk je met duurzame producten of ken je als bedrijf een verantwoordelijkheid dat je scheidt van andere bedrijven, dan kun je dit naar buiten brengen in je communicatie.

In het kort draait ethisch handelen om de juiste beslissingen te nemen, eerlijkheid en verantwoordelijkheid in advertenties te promoten. Het gaat niet alleen om het verdienen van zoveel mogelijk geld, maar veel meer op de manier waarop. Je klanten worden goed voorgelicht over wat ze kopen, de leveranciers en producenten eerlijk behandeld. Het zal de imago van je merk op den duur verbeteren en langdurige klantrelaties opbouwen. Eerlijkheid duurt het langst lijkt dan ook perfect te passen bij deze filosofie.

Stoppen met misleidende reclame

Een eerste stap om te beginnen met ethisch handelen kan zijn om ervoor te zorgen dat je reclames zo eerlijk mogelijk gemaakt worden. Daarmee bedoelen we niet dat er geen Photoshop meer aan te pas hoeft te komen om je productfoto’s er mooi uit te laten zien. het gaat meer om de tekst die je meegeeft.

Waar sta je als bedrijf voor? Geen enkel bedrijf zal er voor uitkomen dat het zijn klanten voorliegt, toch gebeurt dit vaak met reclame toch wel. Eerlijk adverteren, het lijkt moeilijk maar er zullen genoeg selling points overblijven om je product te verkopen zonder dat je hoeft te overdrijven.

De term misleidende reclame doet je misschien gelijk denken aan de reclame code commissie. Wat we bedoelen te zeggen is dat het niet alleen over voorliegen gaat maar dat ook het aandikken van een reclame niet echt ethisch verantwoord is. Het is de norm geworden na jarenlange vrij spel op de advertentiemarkt, maar daar ligt als bedrijf nu juist de kans. Door niet mee te gaan met de massa zal je eerder opvallen als je op een ethische manier werkt en adverteert. Er zijn een aantal bedrijven die daarmee begonnen zijn en het levert ze zeker geen windeieren op.

Wat is de toegevoegde waarde?

Onethisch handelen kan er voor zorgen dat de langdurige relaties die je wilt opbouwen met je klanten en je goede imago plots teniet worden gedaan. Klanten zullen zich niet gemanipuleerd willen voelen door de merken waarmee ze een band zouden willen opbouwen. Door ethische marketing te gebruiken kun je een gevoel van vertrouwen ontwikkelen. Je laat ze zien wat de toegevoegde waarde van je bedrijf is. Niet alleen de toegevoegde waarde van je product maar je toont welke voordelen er zijn door met jou in zee te gaan.

Deze voordelen zijn niet enkel voor de potentiële klant. Je laat ook de achterliggende processen zien en de personen waar je samen mee werkt. Dit zal een positieve invloed hebben en de band tussen klant en bedrijf bevorderen. Hierdoor kan je de indruk wekken dat het bedrijf niet alleen investeert in zijn eigen personeel maar ook in de maatschappij. Zeker als blijkt dat de claims die je maakt worden nageleefd.

Valkuilen van deze filosofie

Ethische marketing of ethisch handelen is niet een proces dat je kunt aan en uitzetten. Als je eenmaal de keuze hebt gemaakt om de verantwoordelijkheid te nemen, dan is er eigenlijk geen weg terug. Tenminste, geen makkelijke weg. Je kan namelijk niet de ene week het één verkondigen en de week erna daar volledig tegenin gaan. Zeepfabrikant Dove heeft die fout gemaakt en voelt daar nog steeds de gevolgen van.

Voor een reclame van Dove werd besloten om geen modellen maar “gewone” vrouwen te gebruiken. Dit werd gedaan om jonge meisjes aan te moedigen om van hun uiterlijk te houden, ook al zijn ze geen supermodel. Een prima insteek zou je zeggen. Met de reclame zelf was ook niets mis mee, sterker nog de commercial was enorm succesvol. Echter kwam de klap wat later.

Zowel voor, tijdens, als na deze commercial bleef Dove alleen werken met topmodellen om hun producten aan te bevelen. Ethisch adverteren in de ene reclame en daartegen in aan in de volgende. Dit schaadt het imago van een merk enorm. De belofte die je maakt, in dit geval het laten zien dat niemand zich hoeft te schamen voor haar lichaam, werd teniet gedaan door in de volgende reclame opnieuw topmodellen te gebruiken waarvan elke oneffenheid weggewerkt werd.

Omdat bij marketing de nummer een vraag nog steeds is: “zal dit verkopen” is het lastig om vol te focussen op ethische marketing. Zoals je hierboven hebt kunnen zien is het moeilijk om deze strategie vol te houden als niet je hele team en aandeelhouders of CEO achter de filosofie staat. Misschien dat een aantal voorbeelden die wel slaagden de beslissing wat makkelijker kunnen maken.

4 voorbeelden van bedrijven met een geweten

TOMS

TOMS,schoenmaker en met name bekend van de espadrilles en ballerina’s is misschien wel een van de meest bekende voorbeelden als het gaat om ethische marketing. Buiten het feit dat de TOMS klanten de schoenen met name kopen vanwege de kwaliteit en het comfort, zijn ze ook sociaal bewust. Dat heeft alles te maken met de marketingcampagne van TOMS die wordt gevoerd.

Voor elk paar TOMS dat wordt verkocht, wordt namelijk een paar schoenen gedoneerd. De One for One campagne is wereldwijd bekend en heeft er al voor gezorgd dat er wereldwijd 60 miljoen paar schoenen aan mensen in nood zijn gegeven. Behalve dat je de schoenen vanwege de kwaliteit of het comfort koopt, supporteer je dus ook mensen in nood met je aankoop. De campagne staat centraal bij TOMS en is het handelsmerk geworden.

Lush

Lush is een jong maar zeer bekend cosmeticabedrijf. Misschien ken je ze wel van gekleurde bath bombs en highlighters in alle kleuren. Hoewel het een trend is om bij elk cosmeticaproduct te vermelden dat het ethisch, eco friendly en duurzaam is. Lush weigert om deze labels te vermelden bij hun producten omdat ze vinden dat dit de norm moet zijn bij deze producten. de Lush producten zijn 100% vegetarisch en het bedrijf is fel tegen testen op dieren.

Om de milieubewustheid van de klanten nog iets te verscherpen is er ook een “five-pot programme” waarbij de klant een gratis gezichtsmasker krijgt als ze vijf lege Lush potjes inlevert. Daar stopt het nog niet, Lush heeft ook een goed bekeken Youtube kanaal waar ze allerlei onderwerpen bespreken zoals social media verslaving, fat shaming en andere thema’s die momenteel spelen in de maatschappij. Hoewel Lush geen speciale advertenties opzet om ethisch handelen te vermelden, is de filosofie zichtbaar in elk aspect van het bedrijf.

Starbucks

De fancy koffie winkel promoot al jaren de fairtrade van hun koffie bonen. Hoewel er de laatste jaren meer woorden dan daden waren, is er nu steeds meer koffie daadwerkelijk fairtrade, Zo betalen ze nu meestal meer dan de marktprijs voor hun koffie om de koffieboeren in armere landen te supporteren. Zo worden er meer dan 100.000 koffieboeren en hun families geholpen omdat ze simpelweg meer geld krijgen voor hun productie.

Dat Starbucks de grootste fairtrade koffie koper is ter wereld betekent dan ook dat deze strategie wereldwijd enorm veel impact. De eerste stap was koffie maar het fairtrade principe van Starbucks zet verder voort. Ook chocolade wordt hier steeds meer gekocht met het fairtrade principe. Er zijn nog genoeg criticasters die het beleid van de koffiegigant betwijfelen maar wat ons betreft geven ze op genoeg vlakken het goede voorbeeld.

Patagonia

Patagonia is een merk dat in Nederland nog niet zo heel bekend is maar internationaal toch wel een grote naam heeft. Dat heeft er alles mee te maken vanwege het feit dat dit merk hun potentiële kopers juist afraadt een bepaald product te kopen, Dat klinkt wat tegenstrijdig.

Het idee zit in het feit dat Patagonia de klant wilt laten nadenken over de levensduur van een product. Misschien heb je de “don’t buy this jacket” campagne al eens voorbij zien komen. Door duurzame producten te maken die lang meegaan is Patagonia een eigen oorlog tegen de fashion industrie begonnen. Patagonia doneert bovendien nog eens 1% aan ecologische nonprofits met hun 1% for the planet campagne.

Daar houdt het echter niet mee op. Een andere campagne of visie van het bedrijf is “Wornwear” waarmee Patagonia gebruikers oproept om hun kleding te recyclen en zelfs tweedehands artikelen laat kopen op hun website. Dan is er ook nog de “0ction Works” campagne op de website van het kledingmerk waarbij consumenten ethische initiatieven in de buurt kunnen vinden. Het kledingmerk dat gespecialiseerd is in buitenkleding vecht zo op meerdere vlakken om de carbon, water en afval voetafdruk op de planeet te verkleinen.