De gebruikerstest: waarvoor dient het en hoe het je helpen?

De meest effectieve manier om een product, software of dienst te evalueren is door gebruik te maken van een gebruikerstest of user testing. Door na te gaan hoe gebruikers zich op een product, service of software gedragen, kun je de hindernissen voor gebruik en aankopen opsporen. Dit evenals andere elementen die de gebruikerservaring kunnen belemmeren.

Om de doelstellingen van een product te begrijpen worden beoogde gebruikers geobserveerd en geïnterviewd. Wat zijn de voordelen van het gebruik ervan? Waarom gebruiken we het? Wat is een gebruikerstest precies en wat zijn de verschillende soorten testen die er zijn?

In dit artikel

Wat is een gebruikerstest?

Vaak worden een gebruikerstest ook wel een UX-test genoemd. De bruikbaarheid van een product wordt door de ISO 9241-11 gedefinieerd als de methode waarop geïdentificeerde gebruikers het kunnen gebruiken.

Het doel van een gebruikerstest is om producten te evalueren door echte eindgebruikers en testpersonen ermee in contact te brengen en hun reacties en antwoorden te observeren.

Een product, dienst of software wordt geëvalueerd om verbeterpunten op te sporen en de gebruikskwaliteit van de testpersoon te bepalen. Bij een gebruikerstest uitvoeren wordt een product of dienst getest door testpersonen met een specifieke taak, zodat ze hun feedback rapporteren.

Je vindt producten, software en diensten in de volgende vormen:

• In het creatieproces: Ontdek kenmerken en sterke punten van het product, de dienst of de software, om de toekomstige ontwikkeling ervan te verbeteren.
• Bestaande: Je bestudeert het verloop en gebruik ervan om de bestaande elementen te verbeteren

Het gebruik van een gebruikerstest om de efficiëntie van producten, diensten of software te verbeteren is ook een van de krachtigste middelen om de efficiëntie te verbeteren.

Gebruiksproblemen worden door de test in 90% van de gevallen vastgesteld. Dit maakt een aanhoudende verhoging van de transformatiepercentages en optimalisaties mogelijk. Een scenario en een lijst met taken worden in een zo natuurlijk mogelijke situatie aan de geselecteerde testpersonen voorgelegd om problemen te identificeren.

Soorten gebruikerstests

Een product, dienst of software kan op verschillende methodes getest worden om de betrouwbaarheid en het gebruik ervan te ervaren. De meest voorkomende worden hieronder kort beschreven:

Gebruikersonderzoek of UX-onderzoek

Testpersonen worden via deze methode gevonden voor wanneer een product of dienst wordt ontwikkeld. Dit kan worden gedaan tijdens de ideeën-fase om te zien of de gebruiker geïnteresseerd is, en zo ja, wat zijn mening is van het product.

Bruikbaarheidstesten

Bruikbaarheidstesten houden in dat echte gebruikers een service, software of product gebruiken om de bruikbaarheid ervan vast te stellen. Het doel is de ergonomie op bepaalde gebieden te optimaliseren en de productontwikkeling in die richting te sturen.

UX Testen 

Alles aan een product of dienst dat rechtstreeks van invloed is op de gebruikers wordt gebruikerservaring of UX genoemd. Het is gebruikelijk om de termen UX testing en usability testing afwisselend te gebruiken.

Gebruiker Acceptatie Testen

Gebruiker acceptatie testen of user acceptance testing (UAT) is een vorm van kwaliteitsborging en vindt plaats aan het eind van het productontwerp proces. Producten en diensten worden getest door gebruikers en geëvalueerd door onderzoekers op basis van een reeks vooraf vastgestelde criteria en een scenario.

Hoe test je gebruiksvriendelijkheid?

Gebruiksvriendelijkheid kan objectief worden gemeten door de prestaties van de gebruiker te berekenen, d.w.z. de nauwkeurigheid van de taak in verhouding tot de verbruikte middelen.

Is de gebruiker in staat de taak tijdig en correct uit te voeren?

Zoals gedefinieerd door de ISO 9241-11: “Een systeem is gebruiksvriendelijk wanneer het de gebruiker in staat stelt een taak efficiënt, effectief en naar tevredenheid uit te voeren in de context waarvoor het bedoeld is”.

We kunnen de gebruiksvriendelijkheid objectief beoordelen op basis van deze definitie: we definiëren gebruiksvriendelijkheid als het vermogen van een dienst, product of software om een taak te volbrengen (effectiviteit), de efficiëntie waarmee het die taak volbrengt (doelmatigheid), en het plezier waarmee het wordt gebruikt (tevredenheid).

Er zijn drie soorten metingen die gebruikt kunnen worden om gebruiksvriendelijkheid te bepalen:

• Efficiëntie: Het berekenen van de middelen die nodig zijn om deze doelstellingen te bereiken, bijvoorbeeld de hoeveelheid tijd die de gebruiker besteedt.
• Effectiviteit: Bepalen of de voorgenomen doelstellingen van de gebruiker zijn bereikt.
• Tevredenheid: Tel het aantal negatieve opmerkingen van gebruikers tijdens de test om te bepalen of het systeem aangenaam te gebruiken is.

Deze drie kenmerken bepalen de gebruiksvriendelijkheid volgens de beste normen. In het algemeen zijn dit de meest representatieve aandachtspunten. Andere kenmerken kunnen echter nuttig zijn, afhankelijk van de toepassing:

• Eenvoudig te leren: Een juist begrip en snelle assimilatie van de bedieningswijze.
• Veiligheid: Het zo snel mogelijk opsporen en corrigeren van fouten van de gebruiker.

De bruikbaarheidsvariabelen worden voor ieder meetpunt bepaald. Hierdoor beoordeelt het projectteam objectief de bruikbaarheid van het product, de dienst of de software. Als prototypes bij elke herhaling worden verbeterd met kwantitatieve data, kunnen metingen de verbeteringen kwantificeren.

Hoe werkt user sense?

User sense biedt een complete oplossing voor kwalitatief UX-onderzoek en gebruikerstest in Europa. Dat doen ze door diepte-interviews en gebruikerstests uit te voeren. Momenteel hebben ze meer dan 25.000 testers in Europa. 

Op hun website kun je als gratis demo diepgaande gebruikerstests en interviews uitvoeren met hun tools. Hieronder staan enkele van de diensten die ze aanbieden:

Onderzoek naar consumentenbehoeften

Onderzoek naar consumentenbehoeften brengt de behoeften van potentiële klanten in beeld. Je kunt deze informatie gebruiken om een prototype of concept te ontwikkelen. 

Prototype onderzoek

Door prototype–onderzoek uit te voeren kun je vaststellen hoe goed gebruikers het prototype begrijpen en gebruiken. Prototype onderzoek is bedoeld om bruikbaarheidsproblemen vroeg in het proces op te sporen, zodat het ontwikkelteam ze kan aanpakken. 

Conceptonderzoek

Conceptonderzoek beoogt vast te stellen of een idee of concept voldoet aan de behoeften van de doelgroep. Het valideren van verschillende concepten kan een idee geven van welk concept de meeste kans van slagen heeft. 

Bruikbaarheidsonderzoek

Met behulp van testers uit de doelgroep is bruikbaarheidsonderzoek het proces om knelpunten in de gebruikerservaring (UX) op te sporen. Onderzoekers kunnen proefpersonen begeleiden, en hen wordt gevraagd hardop te denken en zoveel mogelijk feedback te geven.  

Klantonderzoek

Het doel van klantonderzoek is het vaststellen van de behoeften en voorkeuren van de klant. De klant kan gevraagd worden om deel te nemen aan onderzoek naar bijvoorbeeld consumentenbehoeften, prototypeontwikkeling, conceptontwikkeling of bruikbaarheidsontwikkeling.

UX of gebruikerservaring Audit

UX audits geven waardevolle inzichten van de gebruikerservaring (UX) van een website, applicatie of prototype. Een UX Audit wordt uitgevoerd door een ervaren UX-professional.

Door User Sense te kiezen voor je online gebruikerstesten, profiteer je van een complete service.

Tester worden voor User Sense

Registratie is heel eenvoudig als je zelf tester wilt worden voor User Sense. In minder dan twee minuten kun je geregistreerd zijn en een kleine test maken om te zien of je apparaat compatibel is met hun software. Het duurt 48uur voordat je registratie wordt geëvalueerd nadat de test is afgerond.

Hoe maak je een usability test?

Testen op usability of bruikbaarheid worden uitgevoerd in een omgeving die zo dicht mogelijk bij de werkelijke omgeving ligt waarin ze gebruikt zullen worden. Een kerngroep van gebruikers test individueel je product, dienst of software. Daarna worden de tests met waardevolle informatie opgenomen en geanalyseerd.

Elke gebruiker voert tijdens de testsessie een andere taak uit die representatief is voor het typische gebruik van het product. Gebruikers worden door middel van testscenario’s in een realistische situatie geplaatst bij het gebruik van het product. Volg deze stappen om een bruikbaarheidstest succesvol af te ronden:

Bepaal wat je wilt bereiken

Het bepalen van je belangrijkste doelstellingen is de eerste stap in een goed uitgevoerde gebruikerstest. Weet je wat je test en waarom? Om een kader voor een gebruikerstest op te stellen, zul je deze vragen moeten onderzoeken.

Vind relevante deelnemers

Door de juiste deelnemers aan je gebruikerstest doelstellingen te verbinden, verzamel je de nuttigste informatie.

Je moet je testcase opstellen

In testcases ervaren deelnemers de test door gebruikers te verbeelden en de context beter te begrijpen. Terwijl deelnemers bepaalde problemen proberen op te lossen, kun je levensechtescenario’s en omgevingen simuleren en observeren hoe ze ermee omgaan.

Taken voor de bruikbaarheidstest bepalen

Om je bruikbaarheidstest succesvol te laten zijn, moet je concrete taken opstellen. Het is belangrijk dat je taken je testdoelstellingen weerspiegelen en realistisch en haalbaar zijn.

Bepaal je meetwaarden

Het belang van het zorgvuldig kiezen en gebruiken van de juiste meetwaarden kan niet worden overschat. De eerste stap is te bepalen wat je precies wilt meten. Dit zijn vooral factoren die de gebruikerservaring beïnvloeden en waarmee je rekening moet houden bij het evalueren van een gebruikerstest.

Start een testfase

Voordat je je gebruikerstest met deelnemers start, moet je een pilot uitvoeren nadat je elk element van de vorige stappen hebt bepaald. Door deze tests uit te voeren, kun je anticiperen op een groot aantal fouten of problemen onthullen die zich tijdens de gebruikerstest kunnen voordoen, waardoor je een vlotte test kunt garanderen.

Verzamel en analyseer de informatie

Het analyseren van alle verzameldegegevens en het onttrekken van belangrijke informatie is de laatste stap. Vervolgens moet je de problemen rangschikken naar hun belangrijkheid en relevantie.

De resultaten van al deze stappen moeten na afloop worden besproken met je team en andere productontwerpers.

Conclusie

Om geweldige producten te maken die gebruikersproblemen oplossen, moet je een gebruikerstest uitvoeren. Het doel van een gebruikerstest is om deze problemen te begrijpen en met de beste oplossingen te komen.

Hiervoor moet je voldoende tijd en moeite investeren in het effectief uitvoeren van gebruikerstesten. Hoe meer je test, vooral met verschillende producten diensten of software, hoe gemakkelijker en nauwkeuriger dit proces van user testing in de toekomst zal worden.