De essentie van merkenrecht: bescherming en handhaving

Het merkenrecht is een onderdeel van het burgerlijk wetboek dat de regeling handhaaft op de eigendom van een merk. Dankzij dit merkenrecht zullen andere ondernemers je intellectuele eigendom van je merk en alles wat daarrond draait niet mogen gebruiken. Deze merkenrechtelijke bescherming maakt deel uit van het vermogensrecht.

In deze blog gaan we na wat dit merkenrecht precies inhoudt en wat het voor je bedrijf betekent. We gaan daarbij de juridische procedures niet uit de weg, zonder het geheel overzichtelijk en voor iedereen begrijpbaar te houden.

In dit artikel

Wat is merkenrecht? 

Definitie en belang van merkenrecht 

Wat houdt merkenrecht in? Op deze vraag geeft de Nederlandse wetgeving het antwoord, dat we terugvinden in het burgerlijk wetboek.

De wetgever aanziet volgende zaken als eigenschappen die dienen om de waren of diensten van een onderneming een onderscheidend vermogen te geven:

• benamingen
• tekeningen
• afdrukken
• stempels
• letters
• cijfers
• vormen van waren
• verpakking en alle andere tekens

Vooral bij vergelijkbare merken durven er wel discussies te ontstaan. Schakel een advocaat merkenrecht in als je producten of diensten gevaar lopen. Onthoud dat deze wet op het merkenrecht je merk beschermt tegen ongeoorloofd gebruik. Dat is in deze tijden van bikkelharde concurrentie belangrijk.

Het onderscheid tussen merkenrecht en andere soorten intellectuele eigendommen

Merkenrechten gaan over een commerciële onderneming. Maar intellectuele eigendom behelst nog wel andere domeinen. We zijn ervan overtuigd dat er een belletje gaat rinkelen als we je het volgende lijstje voorstellen:

• De rechten op uitgewerkte ideeën
• creatieve concepten, hieronder vallen eigenlijk ook de merken, maar de andere mogelijkheden ken je zeker ook:
  • foto’s (ook een beeldmerk)
  • muziek
  • uitvindingen
  • teksten

Hoe kun je een merk registreren? 

Stapsgewijze uitleg van het registratieproces 

Om je registratie van het merkrecht voor je merknaam te regelen moet je terecht bij een merkenbureau. Voor de Benelux moet je dat doen bij het merkenregisterBOIP, het bureau voor de intellectuele eigendom. Ook wel BBIE genoemd. Hoe werkt de procedure om een merkrecht aan te vragen? Je kunt hiervoor de hulp inschakelen van een merkenrecht advocaat. Wil je het toch helemaal zelf doen, zijn dit de stappen die je moet nemen:

1. Is een merknaam vrij?
   Het eerste wat je doet is een BOIP merk zoeken. De site zelf heeft een handige tool om die handelsnaam check uit te voeren. Is de naam die je opgeeft al in gebruik kan je merk niet geregistreerd worden.
2. Zorg dat je merk voldoende onderscheidend is
   Je merkregistratie zal vlugger goedgekeurd worden als je producten of diensten zich duidelijk onderscheiden van die van de concurrentie. Een ander merk zou je vlug kunnen beschuldigen van onrechtmatig gebruik.
3. Hoe weet je of je een merknaam mag gebruiken?
   Kijk na of je aan alle voorwaarden voldoet. Dit kun je nalezen in onze blog “Trademark 101: de complete gids van definitie tot toekomstige trends”.
4. Maak je keuze
   Kies je producten of diensten waarvoor je de registratie wil aanvragen. Er zijn 45 categorieën. Doe dit nauwkeurig, want dat kun je later niet meer veranderen.
5. Doe de eigenlijke aanvraag.

Na de goedkeuring krijgt je merk het exclusieve recht om zich trademark te noemen. Het bekende ® teken bij zijn naam te plaatsen. Je merk laten registreren zorgt dat je merkidentiteit beschermd is. Je merkpersoonlijkheid zal erdoor stijgen en de consument krijgt meer vertrouwen in je product.

De rol en het belang van het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom (BBIE)

De BBIE of BOIP zorgt ervoor dat je merkpositionering en je merk beschermd wordt. Ze volgen alle wetten en reglementen over merkenrecht die nationaal en internationaal worden uitgegeven. Deze onafhankelijke organisatie werk zijn informatie constant bij, op die manier kun je er altijd de meest actuele informatie krijgen.

De registratie is telkens voor tien jaar en is geldig in de Benelux en bepaalde gedeelten van de Nederlandse Antillen. Een ouder geregistreerd merk kun je verlengen. Maar let op, als je het niet doet vervallen je rechten.

Naast de merkregistratie voor de Benelux kun je je ook Europees beschermen, of voor één van de landen die aangesloten zijn bij het verdrag van Madrid. Bij die laatste kun je registreren voor verschillende landen. Voor je de bescherming uitbreidt naar de Europese Unie moet je eerst geregistreerd zijn bij het BOIP. Daarnaast is er nog de mogelijkheid om je trademark mondiaal uit te breiden. Hiervoor moet bij de ‘World Intellectual Property Organization’ of kortweg WIPO terecht. Deze organisatie is in Genève, Zwitserland gevestigd. We raden je wel aan om hiervoor op gespecialiseerde advocaten te rekenen. Deze mondiale materie wordt voor een leek vrij complex.

Bescherming van je merk 

Het belang van actieve merkbescherming

Als geregistreerd merkhouder ben je op de eerste plaats beschermd tegen een concurrent die een merk inbreuk maakt. Je merkpositionering wordt sterker en je hebt alle troeven in handen om je merkverhaal en je eigen bedrijfscultuur te handhaven. Dit zijn de twee kerngedachten bij de bescherming van je merkenrecht:

• Je kunt je veel beter goed verweren tegen na-apers en andere bedrijven die van je succes willen profiteren.
• Je merk beschermen met het merkenrecht zal negatieve publiciteit verminderen en in de meeste gevallen voor een omzetstijging zorgen.

Strategieën voor het handhaven van je merkrechten 

Op de eerste plaats is het cruciaal om voor je product of dienst het merkenrecht aan te vragen. Werk je enkel lokaal kun je van de Benelux-registratie gebruikmaken. Maar heb je plannen om je activiteiten verder uit te breiden ga je voor een van de Europese Unie, of zelfs een mondiale registratie. Win hierover raad in bij een advocaat merkenrecht of plaats een project op Sortlist zodat wij het beste expert voor jou kunnen vinden.

Maar speel ook je eigen waakhond. Hou de concurrentie in de gaten. Vooral via het internet worden er veel inbreuken gepleegd op het merkenrecht. Voer gerichte zoekacties op het net om handelaars die een ongerechtvaardigd voordeel halen uit de inspanningen van je bedrijf. Zijn er bedrijven die hierop een inbreuk maken, dan kun je daartegen optreden.

Inbreuk op het merkenrecht: Wat kun je doen? 

Het is je eigen verantwoordelijkheid om een merkinbreuk te ontdekken en dat dan ook te melden. Wanneer een ander je geregistreerde ideeën gebruikt is het tijd om actie te ondernemen.

Wat te doen in het geval van een mogelijke inbreuk 

In de eerste plaats zal gekozen worden voor een pragmatische oplossing die je zelf onderneemt tegen de overtreder die je merkenrecht gebruikt. De tegenpartij kan zich niet bewust zijn van de inbreuk tegen de merkrechten. Krijg je echter niet het gewenste resultaat, zul je op bijstand moeten rekenen. Je door een advocaat merkenrecht laten adviseren zal hier de beste oplossing zijn.

Uitleg over juridische stappen en procedures

Indien er geen minnelijke schikking kan getroffen worden zal de merkenrecht advocaat een kort geding aanspannen tegen diegenen die de inbreuk maakt. Zorgen de conflicterende merken voor veel directe schade kan er door de advocaat merkenrecht een ex parte gevraagd worden. Dit is een snelprocedure waarbij de rechter een voorlopige beslissing neemt in afwachting van het kort geding.

Gezien de gerechtelijke achterstanden kan een kort geding lang aanslepen. De partijen moeten bij een ex parte niet aanwezig zijn. Ook de advocaten niet, al zijn die er meestal wel om het oordeel uit eerste bron te horen. De rechter oordeelt op basis van de neergelegde stukken. Goede advocaten kunnen onderscheiden wanneer er voor die optie kan gekozen worden of niet.

Merkenrecht in de digitale wereld

Ieder merk gebruikt de digitale snelweg om veel van haar activiteiten te regelen. Maar het is ook zo dat ook de minder oprechte bedrijven inbreuk maken op het merkrecht. Zeker hier is het belangrijk dat een merkhouder bescherming bezit. Registreren van je merkrecht is de eerste stap. Het ® teken heeft dezelfde rechtsgeldigheid op het internet. Bij digitaal inbreuk op het merkrecht kun je net zo goed advocaten inschakelen.

Uitdagingen en kansen van het merkenrecht in het digitale tijdperk

AI is de belangrijkste ontwikkeling voor een merkhouder die digitaal gaat. Het vergemakkelijkt taken, automatiseert de klantenservice en uitgebreide zoekopdrachten. Dat laatste is uiteraard een sterk wapen om de inbreuk op je merkrecht te bestrijden. Registreren zodat je merk het ® teken kan dragen is een must.

Strategieën om je merk online te beschermen 

Om je van deugnieten te vrijwaren ga je een aantal zaken moeten regelen om je merkrecht ook online te beschermen. We zetten de belangrijkste onder elkaar.

• Je domeinnaam defensief registreren
  Er komen steeds meer nieuwe mogelijkheden bij. Het aantal domeinnamen zal enorm toenemen dankzij de invoering van de nieuwe generieke topleveldomeinen, of kortweg GTLD’s. Je domeinnaam defensief laten registreren is de boodschap. Die domeinnaam wordt dan een beetje de elektronische variant van je ® teken. We adviseren je ook om verschillende domeinnamen te registreren. Op die manier kun je je merkenrecht nog beter beschermen.
• Gebruik AI voor gerichte zoekacties
  Zoals we al even aanstipten is AI een technologische tool die onbegrensde mogelijkheden biedt. Ook in het opsporen van bedrijven die je merkenrecht misbruiken. Je kunt hiermee diepgaande zoekopdrachten geven om de copycats van je creativiteit te vangen.
• Monitor de sociale media
  Sociale media zijn de favoriete jachtgebieden voor bedrijven die misbruik willen maken van je geregistreerd product of dienst. Er zijn zoveel deelnemers dat het niet altijd even gemakkelijk is om de boosdoeners hier op te sporen. Gerichte zoekacties met afwijkende woorden kunnen de oplossing zijn.
• Ga niet zozeer op zoek naar individuen
  Verspil niet al je energie om websites of personen op te sporen. Ga beter achter de malafide netwerken aan. Dan pak je het probleem bij de wortel aan. Je kunt door dit te doen soms wel honderden valse websites oprollen. Die zou je anders allemaal een voor een moeten opzoeken. Dat is heel tijdrovend.
• Reageer direct
  Wanneer je wat ontdekt, onderneem dan onmiddellijk actie. Hoe langer je wacht hoe meer schade de valse concurrent kan aanrichten. En het zal in geval van een rechtszaak niet in je voordeel pleiten als je boel eerst hebt laten aanmodderen.

Belangrijkste punten en conclusie

Om deze informatieve blog af te sluiten gaan we nog even in vogelvlucht na waarover we vandaag gesproken hebben.

Herhaling van de belangrijkste punten uit het artikel

We hebben in dit boeiende artikel over het merkenrecht, het onderwerp vanuit verschillende kanten bekeken.

• We zijn begonnen om je vertrouwd te maken met het concept van de merkenregistratie en de rechten die er aan verbonden zijn. Daar kon je ook zien dat registraties niet alleen gebeuren voor producten en diensten. Ook intellectueel en creatief werk wordt auteursrechtelijk beschermd.
• We hebben je een leidraad gegeven hoe je een merk registreert, en wat je wel en niet mag doen. We bieden je in die sectie ook het pad naar meer uitleg over de bijzonderheden van die aanmeldingsprocedure.
• Je hebt kennis kunnen maken met de internationale mogelijkheden. Je weet nu dat je de keuze hebt tussen een registratie voor de Benelux alleen of meer internationaal. Je kunt zowel kiezen voor een Europese als voor een registratie die wereldwijd geldt.
• Dankzij onze juridische informatie ben je nu beter gewapend tegen schorem dat van jouw harde werk wil profiteren. Maar ook dat niet alle misbruik opzettelijk is. Wanneer het uit onwetendheid is zal de tegenpartij geneigd zijn om zijn diensten aan te passen. Wanneer er toch geen schikking komt zal de rechtbank oordelen over het geschil.
• Tenslotte kreeg je een aantal waardevolle tips om je op het internet te verdedigen. Geen enkel systeem is 100% waterdicht. Maar wanneer je onze raadgevingen volgt, zul je de digitale schade beperken.

Als eindnoot nog dit: registreer en bescherm je merk 

Behalve je van waardevolle informatie te voorzien, was onze hoofdbedoeling toch om je het belang van de registratie te laten inzien. Het is een niet zo ingewikkeld proces. En is het toch niet je ding, kun je er een advocaat merkenrecht over aanspreken. Maar ook bij onze eigen inhuis specialisten kun je terecht.

Lees onze andere blogs over gelijkaardige interessante onderwerpen. Neem gerust vrijblijvend contact op met onze medewerkers.